ชื่อท้องถิ่น:
ชื่อพฤกษศาสตร์:
ตระกูล(วงศ์):
พบในเขตที่:
ไมยราบ, ระงับ
Mimosa pudica
L.
FABACEAE (MIMOSACEAE)
4
คำบรรยายลักษณะ :
ลักษณะพืช
ไม้ล้มลุกฤดูเดียวหรือหลายฤดู ลำต้นเล็กเรียวเส้นผ่าศูนย์กลาง 2-5 มม. เลื้อยทอดไปบน พื้นดิน ไม่มีรากที่ข้อ(decumbent) หรือปีนป่ายขึ้นต้นพืชข้างเคียง ยาวถึง 1.5 เมตร ลำต้น สีเขียวแกมม่วง หรือสีม่วง แดง ผิวลำต้นมีหนาม prickle เป็นหนามปลายโค้งเล็กน้อย โคนหนามกว้าง 3-5 มม. ยาว 2-3 มม. ปลายหนามสีดำ ลำ ต้นอ่อนมีขน
ใบ
ใบประกอบ bipinnate ก้านใบรวมrachis ยาว 1.5-4 ซม. เรียงตัวแบบสลับ โคนก้านใบมีหูใบ2 อัน รูปรีหรือรูปไข่ปลาย ฐานตัด ขอบมีขน กว้าง 1-2 มม. ยาว 3-5 มม. pinnae เกิดเป็นคู่แบบตรงข้ามกัน จำนวน 1-2 คู่ ก้านใบรวมrachilla ยาว 1.5-5 ซม. มีขนปกคลุม ใบย่อยเรียงตัวแบบ ตรงข้าม จำนวน 8-16 คู่ ใบย่อยว่องไวต่อ การสัมผัส ก้านใบย่อยยาว 0.2-0.5 มม. ใบย่อยรูปขอบขนาน โคนใบoblique ปลายใบเป็นติ่งแหลมหรือมน ขอบใบ และผิวท้องใบมีขนปกคลุม ผิวหลังใบเรียบ ใบกว้าง 1-2 มม. ยาว 3-13 มม.
ดอก
ดอกช่อ globose head หรือ oblong head เกิดที่ซอกใบ ก้านช่อดอกยาว 3-5 ซม. ก้านมีขนปกคลุม เส้นผ่าศูนย์กลางดอกบานทั้งช่อ 13-18 มม. ดอกย่อยมี กลีบเลี้ยง 5 กลีบติดกันเป็นรูปถ้วย ยาวประมาณ 0.1-0.2 มม. สี เขียว กลีบดอก 5 กลีบ สีชมพูหรือชมพูแกมม่วง ติดกันเป็นหลอดสั้นๆปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกยาว 4-6 มม. เกสรเพศผู้ 4 อัน แยกกัน ก้านชูอับเรณูสีชมพู คดงอไปมา ยาว 3-5 มม. อับเรณูสีเหลือง เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่ superior ovary สีเขียวลักษณะแบน ก้านเกสรเพสเมียสีชมพูขาว ยาว 4-5 มม. ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่มเล็กๆ marginal placentation
ผลและเมล็ด
ผลแห้ง loment แบนและมีรอยคอดตามจำนวนเมล็ด กว้าง3-4 มม. ยาว 10-15 มม. มีขนปก คลุมโดยเฉพาะที่สันขอบผล เมล็ดแบนเป็นสันนูนตรงกลาง จำนวนประมาณ 2-5 เมล็ดต่อผล ผลหักตามรอยคอด