ชื่อท้องถิ่น:
ชื่อพฤกษศาสตร์:
ตระกูล(วงศ์):
พบในเขตที่:
ตีนตุ๊กแก
Tridax procumbens
L.
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
4
คำบรรยายลักษณะ :
ลักษณะพืช
ไม้ล้มลุกฤดูเดียว เลื้อยทอดไปบนพื้นดิน ยาวถึง 50 ซม. ต้นเล็กเรียวสีขาวแกมเขียว แตกแขนงเล็กน้อย ลำต้นมีขนปกคลุม
ใบ
ใบเดี่ยว เรียงตัวแบบตรงข้าม ก้านใบยาว 5-15 มม. ด้านบนก้านใบเป็นร่อง ใบรูปไข่หรือรูปข้าว หลามตัด ขอบใบหยัก โคนใบแหลมหรือ attenuate ปลายใบแหลม ผิวใบมีขนเล็กๆปกคลุม
ดอก
ดอกช่อ ovoid head เกิดที่ปลายกิ่ง ก้านช่อดอกเล็กเรียว ยาว 10-25 ซม. มีขนปกคลุม โคนช่อ ดอกมี ใบประดับ สีเขียวจำนวนมาก รูปไข่หรือรูปขอบขนาน ปลายแหลม โคนมนหรือตัดตรง กว้าง 1-3 มม. ยาว 3- 6 มม. มีขนปกคลุม เส้นผ่าศูนย์กลางช่อดอกเมื่อดอกบาน 1-2 ซม. ดอกย่อยมี 2 แบบ ดอกรอบนอก (ray flowers) 1 วง จำนวน 4-6 ดอก ดอกย่อยชั้นใน(disc flower) เป็นกระจุกหลายวง อัดแน่นบนฐานรองดอก ไม่มีก้านดอกย่อย โคนดอกย่อยมี ใบประดับ สีขาวแกม ม่วง ยาว 7-8 มม. ray flowers เป็นแบบ ligulate type กลีบเลี้ยง สีขาว มี ลักษณะเป็นเส้นขนเล็กๆ ยาว 3-4 มม. จำนวนมาก กลีบดอก 5 กลีบ โคนกลีบสีขาว ติดกันเป็นหลอด ปลายกลีบสี เหลือง ติดกันเป็นแผ่นเดียว กว้าง 3-4 มม. ยาว 3-4 มม. ปลายกลีบเว้าหยักเป็น 2-3 พู ไม่มีเกสรเพศผู้ มี เกสรเพศ เมีย รังไข่แบบ inferior ovary มีขนปกคลุม ก้านเกสรเพศเมียยาวกว่าหลอดกลีบดอกเล็กน้อย ปลายแยกเป็นยอดเกสร 2 แฉก disc flower เป็นแบบ tubular type กลีบเลี้ยง สีขาว มีลักษณะเป็นเส้นขนเล็กๆ ยาว 3-5 มม. จำนวนมาก กลีบดอก 5 กลีบ โคนกลีบสีขาว ติดกันเป็นหลอด ปลายหลอดสีเหลือง แยกกันเป็น 5แฉก หลอดกลีบ กว้าง 0.5-1.2 มม. ยาว 5-7 มม มีเกสรเพศผู้ 5 อัน ก้านชูอับเรณู แยกกันและยาวกว่าหลอดกลีบดอกเล็กน้อย อับเรณู ยาว 1.5-2.5 มม.ติดกันตามยาวล้อมรอบก้านเกสรเพศเมียเอาไว้ เกสรเพศเมีย รังไข่แบบ inferior ovary มีขนปกคลุม ก้านเกสร เพศเมียยาวกว่าเกสรเพศผู้ ปลายแยกเป็นยอดเกสร 2 แฉก รังไข่มีขนเล็กๆปกลุมมี 1 ออวุล
ผลและเมล็ด
ผลแห้งแบบ achene ยาว 1-2 มม. เมล็ด รูปยาวรี 1 เมล็ด มีใบประดับติดที่ปลายผล ลักษณะเป็นพู่ขน ช่วยพยุงผลให้ลอยตามลม